Waarom deze master?
Het is belangrijk dat leraren zelf kennis en kunde hebben om met onderwijsontwikkelingen om te gaan en hun collega’s hierin mee te nemen.
Lees verderIn elk semester komen drie lijnen aan bod waarin het accent ligt op: Inhoudelijke kennis (IL), Persoonlijke en professionele ontwikkeling (PPO) en Onderzoekend innoveren (OI).
Structuur van de semesters
De semesters kenmerken zich door drie lijnen die integraal terugkomen in elk van de vier semesters. Er is een inhoudslijn, een lijn voor onderzoekend innoveren en een persoonlijke professionele lijn.
De inhoudslijn ondersteund het kijken naar jouw professionele praktijk vanuit diverse perspectieven zoals het ecologische-, theologische-, filosofische-, sociale-, psychologische- en historische perspectief.
De onderzoekend innoveren-lijn richt zich op het ontdekken hoe je als teacher leader jouw professionele praktijk op een innovatieve onderzoeksmatige manier kunt versterken, veranderen of transformeren.
De persoonlijke professionele lijn brengt innovatief onderzoek en inhoud bij elkaar door aandacht te geven aan jouw ontwikkeling binnen jouw professionele praktijk aan de hand van de overige lijnen. Welke vragen heb je aan jezelf te stellen om te ontwikkelen naar een teacher leader? Welke stappen verdienen aandacht in deze twee jaar dat we gezamenlijk oplopen vanuit de diverse lijnen? Hoe fundeer jij jezelf voor goed onderwijs in jouw context?
Voor alle lijnen geldt dat jouw onderzoekende houding van belang is om optimaal gebruik te maken van de diverse lijnen. Welke nieuwsgierigheidsvragen durf jij jezelf, de ander en jouw praktijk te stellen?
Vormen van toetsing
Iedere module rond je af met een opdracht. Dit gebeurt op verschillende manieren, bijvoorbeeld in de vorm van een paper, een portfolio, een gesprek, etc. Naast kennis vragen we vooral inzicht en toepassing. Bij de opdrachten leggen we altijd de verbinding naar je eigen (school)context.
Ieder semester heeft een eigen inhoudelijke lijn. De inhoudelijke lijnen volgen elkaar qua thematiek op, waarbij ze met elkaar de aspecten van het beroepsbeeld dekken. De beschrijvingen hieronder geven inzicht in de inhoudelijke lijnen.
IL Semester 1 | Wat speelt er in de eigen praktijk?
Je teamleider vertelt in een vergadering enthousiast over de nieuwste didactiek. Het is precies wat de school nodig heeft. Hij stelt voor om dit stapsgewijs in te gaan voeren. Het geld is beschikbaar en hij is er stellig van overtuigd dat het nu gemakkelijker wordt om met deze nieuwe didactische toepassing de resultaten te verbeteren. Je krabt je eens achter je oor en vraagt je af of dit niet een beetje te snel gaat.
Onderwijs is voortdurend in ontwikkeling. Van jou als teacher leader wordt verwacht dat je met visie een positie kunt innemen. In deze inhoudelijke lijn worden achtergronden verhelderd over huidige ontwikkelingen. Je leert begrijpen waar bepaalde ideeën zijn ontstaan en hoe die doorwerken in het onderwijs, ook in jouw onderwijssituatie (we denken aan po, vo, mbo of hbo, maar het kan ook gaan over andere educatieve situaties).
Je krijgt in deze module taal aangereikt waarmee je aan collega’s uit kunt leggen wat er in jouw school of opleiding op dit moment speelt. Wat versta je onder goed onderwijs? Welke onderwijsconcepten spelen daarin een rol? Deze taal helpt je om een helicopterview in te nemen en je eigen opvatting over en visie op onderwijs te formuleren.
Hierbij leer je levensbeschouwelijk te reflecteren op de waarde van vernieuwingen. We reiken gedachten aan vanuit het christelijk geloof, met behulp waarvan je een eigen positie kunt innemen. Jouw opvatting is erg belangrijk als je richting gaat geven aan veranderingen van het onderwijs in jouw context. Het helpt om te beslissen wat verstandig is om te doen. Wat weer helpt om onderwijs echt beter te maken!
IL Semester 2 | Vernieuwen van praktijken
Je merkt in je eigen onderwijssituatie dat er dingen anders kunnen. Je wilt je praktijk vernieuwen omdat dingen in jouw ogen beter kunnen. Maar is dat ook zo? En waarom dan? Je stelt jezelf een aantal vragen: Ik wil het onderwijs binnen mijn organisatie innoveren, maar wat is daarvoor nodig? Welke ingreep kan ik in mijn organisatie doen? Vragen waar je tijdens deze module antwoord op leert geven.
In deze module maak je kennis met innovatiemodellen met als doel een interventie te ontwerpen waarmee je je beoogde innovatie behaalt. Je maakt gebruik van de geanalyseerde wensen en behoeften uit semester 1, waarmee je een interventie gaat ontwerpen die je kunt gebruiken in het kader van je masterthesis.
Deze interventie ontwerp je niet alleen, je probeert hem in dit semester ook uit (op kleine schaal). Nadat de interventie is afgerond, evalueer je die aan de hand van aangereikte principes. Tijdens de leerbijeenkomsten worden de fasen van innovatie besproken aan de hand van een basismodel en gedurende de leerbijeenkomsten word de interventie op grond van een model verder ontworpen, uitgevoerd en geëvalueerd.
Bij het inrichten van een interventie is ook inhoudelijke kennis, zoals aansluiten bij de doelgroep, de inzet van media, en toetsing en evaluatie belangrijk. Deze inhoudelijke kennis speelt dan ook een rol in dit semester voor de inhoudelijke lijn. Ook maak je gebruik van een ontwikkelgroep (collega’s) die met je meedenkt. Kortom: een praktische lijn waarbij inhoudelijke informatie en ontwerp-en-uitvoering samen vorm krijgen.
IL Semester 3 | Innoveren met collega’s
Bij ‘Innoveren van organisaties’ gaat het vooral om organisaties in het onderwijs, meestal scholen of teams binnen scholen. In deze module krijg je een aantal perspectieven aangereikt om met collega’s aan de slag te gaan. Je leert jargon en concepten en krijgt instrumenten in handen om te bepalen op welke wijze je de kans van slagen van het invoeren een innovatie die je belangrijk vindt kunt vergroten.
Waar zitten de aangrijpingspunten en de wrijfpunten? Hoe ga je om met de diversiteit in het team waarmee je werkt? Tevens leer je de perspectieven, theorie, jargon en concepten te wegen: empirisch, theoretisch, moreel. Je eigen, vaak impliciete, kaders, je (professionele) biografie en je waarden komen daarin mee. In de bijeenkomsten en de voorbereiding daarop komen al deze dingen aan de orde en in de eindopdracht komen ze samen. Ondertussen vergroot je je vermogen om compact te schrijven, altijd op zoek te zijn naar onderbouwingen en een oog te hebben voor de praktische bruikbaarheid in je eigen werkomgeving.
IL Semester 4 | Grenzeloos leren en delen van ervaringen
In de inhoudelijke lijn ‘Grenzeloos leren en delen van ervaringen’ staat het begrip boundary crossing centraal. In het Nederlands kan je dit vertalen met bruggen bouwen. Bruggen die worden gebouwd om grenzen te overbruggen. Met grenzen wordt in de theorie over boundary crossing (Akkerman & Bakker, 2012a) sociale of culturele verschillen tussen praktijken bedoeld, die leiden tot problemen in handelingen of in de interactie met andere praktijken (Akkerman & Bakker, 2011). Wanneer je als teacher leader zulke grenzen verkend en bruggen probeert te bouwen, doe je aan boundary crossing.
Lijn Onderzoekend Innoveren
Semester 1 – Going native (1) en introductie onderzoeksmethodiek, innovatie
Het eerste semester staat in het teken van kennis maken met onderzoek. In deze master is de aandacht gericht op het doen van praktijkgericht onderzoek. Dit type onderzoek laat zich voeden door een diversiteit aan bronnen (o.a. wetenschappelijk, experts, praktijkervaringen) en spoort altijd aan om verbinding te houden met de praktijk (Biesta, 2022 ).
In dit eerste semester word je ondergedompeld in de methodiek van onderzoek. Hoe ziet een onderzoeksproces er eigenlijk uit? Hoe kun je onderzoek verbinden aan innovatie? Wat verstaan we onder innovatie? Hoe verhouden onderzoek & innovatie zich tot elkaar? Dit zijn vragen die aan de orde komen. Van jou wordt een ‘inquiry habit of mind’ gevraagd.
Dit houdt in dat je op zoek gaat naar diepgaand begrip, oordelen uitstelt, kunt omgaan met onduidelijkheden, verschillende perspectieven kunt innemen en systemisch vragen leert stellen (Earl & Karz, 2006 ). Je bent opmerkzaam, nieuwsgierig, bedachtzaam en kritisch (Herik & Schuitema, 2016 ) en ontdekt door middel van ‘going native’ wat er speelt in jouw organisatie. Een learning journal (in een eigen gekozen vorm) ondersteunt gedurende deze twee jaren jouw onderzoeks-, innovatie en persoonlijk ontwikkelproces. Communicatie met jouw omgeving over het innovatieve onderzoeksontwerp wordt in elk semester benadrukt.
Semester 2 – Going native (2) en verbreding onderzoeksmethodiek, innovatie
In het eerste semester maakte je kennis met de basisprincipes van onderzoek. In dit tweede semester wordt de methodiek van onderzoek doen verbreed door middel van een diversiteit aan methodieken die je kunt gebruiken om je innovatie vorm te geven. De hoofdvraag van je innovatie en daarbij behorende deelvragen worden in een mini-ontwerp uitgeprobeerd in de praktijk.
Na een evaluatie van de bevindingen met je ontwerpgroep en feedback van je medestudenten, wordt de hoofdvraag aangescherpt en de eventuele deelvragen aangepast. Dit kun je slechts doen door je going native dieper in te zetten, nog beter te luisteren en vragen te stellen over de vragen achter de vragen. In deze periode wordt dus de ‘going native’ dieper verkend en ga je op zoek naar het daadwerkelijke vraagstuk voor je innovatie van het tweede jaar.
Aan het einde van dit semester deel je jouw bevindingen door middel van een posterpresentatie. Voortdurend loopt jouw onderzoekend handelen in de praktijk gefundeerd vanuit theorie, als een rode draad door dit semester heen.
Semester 3 – Praktijk van veranderen (verdieping onderzoeksmethodiek)
Het derde semester, start van het tweede jaar, laat zich kenmerken door de start van jouw innovatie in de praktijk. Je start met het bedachte ontwerp van onderzoek en gedurende het proces van onderzoek doen, stel je bij, pas je aan en verantwoord je daarbij ook telkens jouw keuzes.
In de ontmoetingen die we hebben, waarbij ook externen worden uitgenodigd om je te voeden en als het ware als ‘critical friend’ te fungeren, verdiepen we de onderzoeksmethodieken en bepalen we de waarde voor het ontwerp van innovatie in de onderzoekspraktijk. Je brengt je vragen mee naar de opleiding en in gezamenlijkheid verkennen we diverse perspectieven waardoor het handelingsrepertoire verdiept wordt.
Semester 4 – Praktijk transformeren (verdieping onderzoeksmethodiek a.d.h.v. innovatie)
Het laatste semester staat in het teken van de transformatie. Je hebt in het vorige semester de nadruk gelegd op het in de praktijk uitwerken van je innovatief ontwerp door middel van onderzoek.
Dit semester breng je de gevonden data bij elkaar, ontdek je wat de data jou vertellen over de innovatie, trek je conclusies en kom je met passende (gebaseerd op een diversiteit van bronnen) stappen voor het vervolg van jouw innovatief ontwerp waarbij borging in jouw professionele praktijk in elk geval een onderdeel is. Er zijn diverse manieren van afronding om jouw innovatief ontwerp te vertalen naar een groter publiek.
Wanneer je in je eigen (school)praktijk samen met collega’s het onderwijs wilt innoveren, heb jij daarin als persoon een belangrijke rol. In de lijn persoonlijke en professionele ontwikkeling staat jouw vorming als persoon en als Teacher Leader centraal.
PPO Semester 1
Wanneer je in je eigen (school)praktijk samen met collega’s het onderwijs wil innoveren, heb jij daarin als persoon een belangrijke rol. In de docentenkamer wordt geklaagd over allerlei vernieuwingen. Waarom is dat allemaal nodig, we doen het toch al jaren zo? In de persoonlijke ontwikkelingslijn staat de persoonsvorming van de teacher leader centraal. Het gaat hierbij om het ontwikkelen van de eigen kwaliteiten en daarbij speelt ook de vraag hoe het benutten van de eigen kwaliteiten dienstbaar is in de context waarin jij je als teacher leader bevindt. In het eerste semester word je als beginnend teacher leader bewust welke kwaliteiten (persoonlijke eigenschappen zoals vriendelijk, hulpvaardig, sociaal of moedig), je bezit en hoe je deze optimaal in kan zetten in je rol van teacher leader.
Bovendien staan we stil bij welke drive/roeping jij ervaart en wat je drijft in je werk. Binnen de groep worden duo´s (peer coaches) samengesteld die gedurende de opleiding elkaars directe sparring partner zijn. Daarnaast wordt de rol van teacher leader geoefend. In het eerste semester worden de eigen sterke kanten opgespoord en hoe deze optimaal ingezet kunnen worden in de rol van innovator. Omdat de basis van leren reflecteren is, wordt hier veel aandacht aan besteed. Daarbij reflecteren we niet alleen op het gedrag, maar ook op de professionele identiteit, wat jou drijft en op je persoonlijke eigenschappen, ook wel kernkwaliteiten genoemd. Tijdens de leerbijeenkomsten zal tijd ingeruimd worden om persoonlijke vragen te bespreken of inhouden te verwerken.
PPO Semester 2
In het tweede semester gaan we meer naar de omgeving kijken. Wat heeft je schoolomgeving nodig om een goede innovatie samen met jou voor te bereiden? Wat in het eerste semester is gestart met samenwerkend leren (werken met peercoaches) wordt in het tweede semester uitgebouwd.
Theorie krijgt meer betekenis door toepassingsopdrachten in de eigen schoolpraktijk. Zo gaan we motivatietheorieën bestuderen. Om inzicht te krijgen in wat belemmerende en stimulerende factoren zijn voor het leren en ontwikkelen, maak je kennis met de motivatie theorie van de vervulling van de psychologische basisbehoeften en de fixed- en growth mindset.
Onderwijs innoveren doe je met collega’s. Dit semester start je met leidinggeven aan een ontwikkelteam.
PPO Semester 3
Je werkt samen met collega's aan onderwijsontwikkeling. Jullie zijn het met elkaar eens dat leerlingen meer eigenaarschap moeten tonen. Tijdens overleggen zijn vaak dezelfde collega's aan het woord. Als besluiten worden genomen, is iedereen het snel met elkaar eens. Of lijkt dat maar zo? Als je in de klas bij een komt kijken hoe het gaat, zie je dat hij zich niet houdt aan afspraken. Wat te doen? Hoe kan het overleg zodanig georganiseerd worden zodat duidelijk wordt wat iedereen vindt?
We gaan ons verdiepen in groepsdynamiek. Kennis van deze tak van wetenschap is helpend voor het begrijpen van processen binnen de school en geeft concrete handvatten hoe je als teacher leader een positieve bijdrage kan leveren aan teamontwikkeling. Zicht krijgen op jouw stijl van leidinggeven is een belangrijk onderdeel van dit semester. Tijdens dit semester maak je ook kennis met progressiegericht coachen. Een coachingsmethodiek die helpend is bij individuele en groepscoaching.
PPO Semester 4
Er is niets zo motiverend als met enthousiasme aan een innovatie beginnen en na een paar jaar constateren dat de voornemens tot praktijkverbetering hebben geleid. Hoe kan jij samen met collega's zorgen dat de innovatie duurzaam geïmplementeerd en verder ontwikkeld wordt? Om te komen tot duurzame verbetering, ga je initiatieven nemen die gebaseerd zijn op verander- en leer theorieën. We gaan onder andere aan de slag met ondersteunen van collega's als er sprake is van terugvallen tijdens het innovatieproces. Tijdens dit semester oefenen met progressiegericht coachen in de eigen schoolpraktijk. We sluiten het semester af met een terugblik op jouw ontwikkeling als teacher leader.
In het tweede jaar is er een internationale studiereis die samen met medestudenten wordt georganiseerd naar een met elkaar gekozen bestemming. De keuze van de bestemming wordt bepaald door het thema dat onderzocht zal worden. Over de studiereis maak je als groep een website waarop alle activiteiten voorafgaand, tijdens en na de reis gedeeld worden in blogs en vlogs.
Kijk voor de prachtige ervaringen de websites van studenten van voorgaande jaren op de links hieronder:
Kijk voor de prachtige ervaringen de websites van studenten van voorgaande jaren op de links hieronder:
Activiteiten
Starttweedaagse
Na een aantal leerbijeenkomsten is er begin oktober de starttweedaagse. Deze tweedaagse is in een bosrijke omgeving op een externe locatie. Centraal staat onderlinge kennismaking en verdieping.
Symposia
In het tweede jaar presenteer je tijdens een symposium aan het begin van het jaar, je onderzoeksopzet door middel van een posterpresentatie.
Aan het einde van het jaar presenteer je tijdens het afstudeersymposium jouw onderzoeksinnovatie. Bij beide presentaties word je bij de presentatie ondersteund door je leidinggevende.